Leven, wonen en werken we in de toekomst vaker in (deels) houten gebouwen?

16-03-2023
Terug naar overzicht

Onze economie wordt steeds meer circulair. Het doel is om in 2030 het gebruik van primaire grondstoffen en de uitstoot van CO₂ met 35 tot 40% te verminderen. De gebouwde omgeving is wereldwijd verantwoordelijk voor maar liefst 40% van de CO₂-uitstoot en 13% van de CO2 uitstoot van Nederland. Om dit percentage te verlagen moeten we een aantal dingen doen. Naast steeds meer geprefabriceerd bouwen is het overstappen op bio-based materialen daar één van.

Bio-based materialen hebben veel voordelen die perfect aansluiten bij ons streven naar een circulaire economie. Circulaire mogelijkheden van gebouwen worden met bio-based bouwmaterialen groter omdat ze vaak makkelijk aan te passen, te demonteren en verplaatsen zijn. Daarnaast zijn bio-based materialen een bijna onuitputtelijke bron van grondstoffen doordat ze snel weer aangroeien. Ook zijn ze volledig recyclebaar. 

Gebruik van hout in opkomst, ondanks vooroordelen

Het meest bekende voorbeeld van een bio-based materiaal is naar alle waarschijnlijkheid hout. Maar ondanks de vele voordelen wordt hout nog relatief weinig gebruikt in de Nederlandse bouwsector. Aan de ene kant omdat het nog niet zo bekend is als bouwmateriaal en omdat we het moeten importeren. Aan de andere kant door de vele vooroordelen over hout. Zo zou houtbouw niet brandveilig zijn, en ongeschikt zijn voor hoogbouw. Ook zou hout te veel werken en duurder zijn dan beton. En zou er niet eens voldoende hout zijn. Voor de goede orde: al deze vooroordelen zijn goed te weerleggen.

Hout zit nog niet zo in onze bouwcultuur en iedereen in de keten moet wennen aan het gebruik van hout. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt deels bij architecten en opdrachtgevers: als zij de eindgebruikers overtuigen van de voordelen van hout, zal de vraag, en dus ook het gebruik, steeds meer toenemen. 

Houtbouw heeft vele voordelen. Daarom werken wij binnen Bergh Bouwsystemen steeds meer met hout. Bij elk project proberen we dit zoveel mogelijk toe te passen. In plaats van een afwachtende houding hebben wij besloten om een proactieve rol aan te nemen en houten (deel) constructies meer eigen te maken. Bij onze projecten vervangt hout dan ook vaak beton en staal of is het een onderdeel van een hybride constructie. 

“Laatst begon iemand spontaan de houtenkolom bij een rondleiding op één van onze projecten te knuffelen, dat heb ik bij andere materialen nog nooit eerder meegemaakt’! Koen Haest, projectmanager

Hout als volwaardig bouwmateriaal 

Hout is in Nederland in opkomst en wordt inmiddels als volwaardig bouwmateriaal beschouwd. Houtskeletbouw (HSB) was al bekend, maar ook andere manieren van bouwen met hout komen steeds vaker voor. Denk hierbij bijvoorbeeld aan CLT (Cross Laminated Timber, of kruislaaghout), Glulam (Glued Laminated Timber, gevingerlaste vuren ribben) en LVL (Laminated Veneer Lumber, dunne fineerlagen). Ook kan hout verwerkt worden in de gevel en draagconstructie (vloerliggers, funderingspalen, (prefab)gevelelementen, gevelbeplating, dakconstructies). Afgelopen jaar zijn er zo’n 2.500 houten woningen gebouwd en ook buiten de woningbouw wordt hout steeds meer gebruikt als bouwmateriaal. De mogelijkheden van hout worden bekender en steeds vaker toegepast. 

De acht voordelen van houtbouw

Het is niet voor niets dat houtbouw razend populair is geworden de afgelopen jaren. Initiatieven zoals City Deal Biobased bouwen, Green Deal Houtbouw in de Metropoolregio Amsterdam en het HOME project van FSC Nederland spreken hoge ambities uit voor de komende jaren. Grote bouwers geven aan van beton op hout te willen overstappen. Ook zijn er plannen om CLT fabrieken in Nederland te stationeren. Maar wat zijn nou de voordelen van hout ten opzichte van andere bouwmaterialen precies? De acht voordelen van houtbouw op een rijtje: 

  1. Hout slaat CO2 op 
  2. Houtbouw is biobased 
  3. Lichtere constructies 
  4. Sneller bouwen 
  5. Minder overlast voor de omgeving 
  6. Hogere isolatiewaarde 
  7. Warme uitstraling 
  8. Je bent onderdeel van de oplossing!
Meer dan een bouwmateriaal 

Om meer met hout te kunnen bouwen hebben we meer houtproductie nodig. Het ligt voor de hand om dat in Nederland te doen. Import uit het buitenland is dan minder (en misschien uiteindelijk helemaal niet meer) nodig, wat ook zorgt voor minder transportbeweging en daarmee minder CO₂-uitstoot. Maar waar? Eigen bosbouw zou bijvoorbeeld plaats kunnen vinden in vrijgekomen agrarische gebieden.

De Nederlandse landbouwsector moet namelijk verduurzamen, vooral in de veehouderij. Op termijn kunnen veehouders overwegen om hun bedrijf te verplaatsen of om er zelfs helemaal mee te stoppen. Bosbouw zou voor hen dan een nieuwe stap kunnen zijn. Dit leidt tot een win-win-situatie: de stikstof-uitstoot wordt verlaagd, terwijl het planten van bomen juist bijdraagt aan CO₂-opname.

Vaker hout toepassen in de Nederlandse bouw heeft een heleboel voordelen. De belangrijkste is de bijdrage aan een CO₂-neutralere bouwproductie en daarmee aan de klimaatdoelstellingen voor Nederland. Meer met hout bouwen is de toekomst. Alleen twijfel of angst voor verandering lijkt betrokkenen in de bouw- en ontwikkelketen nog in de weg te zitten. (Bron: Rabobank)

Steeds meer partijen willen aan de slag met hout en andere bio-based materialen. We delen graag onze kennis en netwerk om tot een mooi duurzaam project te komen. Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie!

Ik help je graag verder

Erik van den Bergh

Directeur Bergh Bouwgroep Stel je vraag